Integra Consulting Poland: Jakie są najważniejsze kroki, które kandydat powinien podjąć przed rozmową rekrutacyjną, aby być dobrze przygotowanym merytorycznie?
Katarzyna Maciejewska: Po pierwsze, powinien zapoznać się z firmą, do której aplikuje. Dokładnie sprawdzić, czym zajmuje się, ile zatrudnia osób, jaką ma pozycję na rynku, od jak dawna istnieje, jakie są jej wartości i kultura. Po drugie - zapoznać się ze stanowiskiem. Tu ważne jest przeanalizowanie przede wszystkim opisu zadań i wymagań względem kandydata. To jednak nie wszystko. Warto także zastanowić się, czy firma (jej profil, branża, etap rozwoju) i stanowisko (jego zakres, poziom, charakter pracy) pasują mi i czy lub w jakim stopniu odpowiadają moim kompetencjom, możliwościom, oczekiwaniom oraz motywacji. Polecam także kandydatom wybrać przykłady konkretnych doświadczeń zawodowych, które potwierdzają kompetencje. A także przemyśleć odpowiedzi na standardowe pytania, które padną na pewno: o powody poszukiwania pracy lub chęć zmiany obecnej, o oczekiwania finansowe, o to, co będzie dla mnie ważne w tej pracy i dlaczego w ogóle decyduję się aplikować na to stanowisko, do tej firmy.
Kluczowa jest także analiza tego, co jako kandydat wiem o roli, o którą się ubiegam. Ale też tego, czego nie wiem. Czy mam wątpliwości, czy rozumiem, na czym praca miałaby polegać, jakie cele będą postawione do realizacji, co będzie kryterium sukcesu na tym stanowisku, po czym pracodawca stwierdzi, czy dobrze realizuję powierzone mi zadania. Jeśli tak, to warto te wątpliwości zapisać i dopytać o nie podczas rozmowy. Polecam także zastanowić się także nad tym, co jako kandydat możesz wnieść do firmy – dlaczego to Ty jesteś tą właściwą, dobrą, a nawet najlepszą osobą na to stanowisko, jakie Twoje cechy, umiejętności, wiedza, doświadczenia o tym świadczą, co jest Twoją przewagą.
ICP: Czy warto, aby kandydat sprawdzał opinie na temat firmy w internecie? A jeśli tak, to z jakich źródeł najlepiej, żeby korzystał?
K.M.: Sprawdzić generalnie warto, ale może nie sugerować się nimi zero-jedynkowo. Polecam spojrzeć krytycznie, przeanalizować, wyciągnąć wnioski i samemu podjąć decyzję o aplikowaniu w dane miejsce. Warto też podpytać bliskich, znajomych czy po prostu osób, którym ufamy. Być może znają oni kogoś, kto pracuje w danej firmie, albo mają jakieś potwierdzone, sprawdzone informacje na jej temat.
ICP: W jaki sposób kandydat może lepiej zapanować nad stresem przed rozmową rekrutacyjną?
K.M.: Są różne sposoby. Każdy jest w stanie znaleźć skuteczną dla siebie. Dla niektórych już samo przygotowanie się do rozmowy minimalizuje stres. Innym potrzebne będzie kilka głębokich... oddechów oczywiście 😉 Na pewno nie warto nakręcać się niepotrzebnie, nastawiać negatywnie, czy skupiać na swoich brakach. Przecież nawet pomimo wcześniejszych niepowodzeń, ta konkretna rozmowa może być tą zwycięską! Pewność siebie i swoich kompetencji, a także świadomość tego, co jest dla nas istotne, na czym nam zależy, zdecydowania pomaga.
ICP: A czy są jakieś skuteczne techniki, które pozwolą mu zapanować nad emocjami w trakcie rozmowy?
K.M.: Chociażby wspomniane wcześniej techniki oddechowe. To naprawdę pomaga, bo rozluźnia na poziomie fizjologicznym. Kilka łyków wody również polepsza samopoczucie i koncentrację. Wspierać nas będą także rozluźnienie mięśni i przyjęcie wygodnej pozycji na krześle z podparciem pleców i stóp oraz otwartej postawy. Często w chwili stresu mamy uniesione ramiona, spięte barki, plecy, usztywnioną szyję, splecione ciasno nogi, zaciśniętą żuchwę. Postarajmy się rozpoznać, jak nasze ciało zachowuje się w trudnej sytuacji i nauczymy się reagować na sygnały, które nam wysyła. To pomoże nam nie tylko w sytuacji rozmowy rekrutacyjnej 😊 Poza tym uśmiech – on potrafi wiele zdziałać!
ICP: Ze stresem w trakcie poszukiwania pracy wiąże się nierzadko syndrom oszusta. Masz jakieś sprawdzone techniki lub strategie, które pozwolą pozbyć się lub chociaż uciszyć go?
K.M.: Jeśli uznamy go za poważniejszy problem, który rzutuje na myślenie i postrzeganie świata; jeśli niepewność swoich osiągnięć, przekłada się na zaniżanie swojej wartości, brak wiary we własne osiągnięcia, to pewnie warto rozważyć psychoterapię lub warsztaty osobistego rozwoju.
Jeśli natomiast jest to chwilowe zwątpienie we własne kompetencje, czy osiągnięcia albo po prostu wiemy, że mamy tendencję do ich umniejszania, bo wydaje nam się, że zawsze jest ktoś lepszy, to możemy poddać to refleksji. Czy faktycznie tak jest i co o tym świadczy. Znajdźmy przykłady i dowody naszych sukcesów, przyjmijmy je i doceńmy. Często jesteśmy dla siebie zbyt surowi. Wobec innych mamy za to więcej zrozumienia i uznania. A, i pamiętajmy, że perfekcjonizm ma swoje zalety, ale i ograniczenia. Niedobrze, gdy staje się siłą hamującą lub gdy dominuje nasze myślenie, postrzeganie siebie i innych.
ICP: Jakie są najważniejsze rzeczy, na które kandydat powinien zwrócić uwagę w dniu rozmowy rekrutacyjnej, aby zapewnić pozytywne wrażenie?
K.M.: Wymienię 6 najważniejszych, poza dobrym przygotowaniem merytorycznym oczywiście:
-
punktualność,
-
ubiór adekwatny do okoliczności,
-
kultura osobista i dobre maniery,
-
pozytywne nastawienie i pozytywne myślenie,
-
dobra kondycja psychofizyczna (wyśpij się, najedz i zaopiekuj wszystkie potrzeby fizjologiczne),
-
panowanie nad emocjami.
ICP: Czy podczas rozmowy rekrutacyjnej kandydat powinien przechodzić na “ty” z rekruterami?
K.M.: To zależy od kultury organizacyjnej firmy. Jeśli rekruter to proponuje, to czemu nie. W niektórych branżach jest to na porządku dziennym, w innych dalece poza standardem. Trzeba wyczuć i postarać się dostosować do konwencji. Nie warto przesadzać w żadną stronę – ani w kierunku nadmiernego formalizmu, dużego dystansu, czy sztywnego, oficjalnego języka, ani w kierunku niepohamowanego luzu i nonszalancji.
ICP: Co kandydat powinien zabrać ze sobą na spotkanie rekrutacyjne?
K.M.: Nie ma jakichś reguł w tym zakresie. Tu znów pewnie nie warto przesadzać. Weźmy to, co konieczne, wymagane, potrzebne. Żadnych zbytków 😊 Czasem tak naprawdę nie potrzebujemy niczego. CV rekruter otrzymał w wersji elektronicznej i to jest wystarczające. Najlepiej zapytajmy osobę, z którą jesteśmy umówieni, co powinniśmy zabrać i o tym nie zapomnijmy. A dodatkowo weźmy to, co absolutnie niezbędne dla naszego komfortu, typu chusteczki, czy coś do picia. Choć w dzisiejszych czasach woda na spotkaniu jest już raczej standardem.
ICP: O czym kandydat powinien pamiętać, gdy rozmowa rekrutacyjna prowadzona jest stacjonarnie?
K.M.: O schludnym wyglądzie, punktualności, sprawdzeniu drogi na miejsce, by nie mieć kłopotu z dojazdem, zaparkowaniem, trafieniem do właściwego budynku czy pomieszczenia, a także danych osoby, z którą mamy spotkanie (imię, nazwisko, stanowisko). Warto zanotować sobie numer telefonu do kontaktu z osobą prowadzącą rekrutację na wypadek nieprzewidzianych trudności.
ICP: A jeśli chodzi o rekrutacje online?
K.M.: W sumie to podobnie, jeśli chodzi o wygląd i punktualność. Warto sprawdzić połączenie z internetem oraz przetestować link do wideorozmowy – czy działa, czy uruchamia właściwą aplikację. Sprawdźmy też kamerę, głośniki i mikrofon. Sprzęt i technologia niestety bywają zawodne...
ICP: Czy kandydat może zadzwonić do rekrutera przed spotkaniem rekrutacyjnym, jeśli chce dowiedzieć się, jak będzie przebiegało?
K.M.: Oczywiście. Pytania o planowany przebieg, formę i ramy czasowe, o to czego powinien się spodziewać i jak powinien się przygotować, są jak najbardziej OK.
ICP: Czy istnieją techniki, których kandydat może użyć, aby lepiej zrozumieć oczekiwania rekrutera i dostosować się do nich podczas rozmowy? I czy w ogóle warto, aby kandydat dostosowywał się do rekruterów? Czy może lepiej, aby pozostał naturalny?
K.M.: Na pewno warto słuchać uważnie i aktywnie. Dopytywać, parafrazować, wyjaśniać nieścisłości, upewniać się, czy dobrze rozumiemy intencję rekrutera, jeśli tylko mamy w tym zakresie jakieś wątpliwości. Warto podążać za rozmówcą, wchodzić z nim w dialog i interakcję. Rozmowa rekrutacyjna to nie jest przesłuchanie. To spotkanie dwóch ciekawych siebie ludzi, z których każdy ma coś do zaoferowania, przekazania, uzgodnienia. Warto ten czas spożytkować właściwie – dostarczyć potrzebnych informacji od siebie, ale i pozyskać dla siebie istotne informacje od drugiej strony.
ICP: Czy istnieją zasoby lub narzędzia, które można polecić kandydatom do lepszego przygotowania się do rozmowy rekrutacyjnej, takie jak strony internetowe, kursy online, szkolenia itp.?
K.M.: Można skorzystać np. z doradztwa zawodowego w jego nowoczesnej, coachingowej formie. Często są to spotkania lub konsultacje online z doradcą kariery i praca nad przygotowaniem się do udziału w procesie rekrutacji. Od etapu opracowania CV aż do pełnego przygotowania do rozmowy/spotkania rekrutacyjnego, czy innych form selekcji i oceny typu ośrodek Assessment Center.
ICP: Kandydat jest już po rozmowie rekrutacyjnej, mija czas, kiedy miał dostać odpowiedź od rekrutera. Jeśli jej nie dostał, czy powinien zadzwonić/napisać maila do rekrutera?
K.M.: Może to zrobić, oczywiście. Jeśli termin minął, a odpowiedź nie przyszła, warto przejąć inicjatywę i zwyczajnie zadbać o siebie. Niestety, pomimo rosnącej świadomości Candidate Experience, brak informacji zwrotnej, to ciągle bolączka w wielu procesach.
ICP: Wyobraźmy sobie, że rekruter dzwoni do kandydata i przekazuje mu, że niestety nie otrzymał on wymarzonej pracy. Jak zareagować, żeby zostawić po sobie dobre wrażenie?
Można dopytać o powody, ale nie w kontekście skargi czy zażalenia wobec decyzji, a raczej w kontekście rozwojowym – co takiego musiałabym lub musiałbym zrobić, by otrzymać tę lub podobną pracę w przyszłości. Nad czym popracować, co poprawić, uzupełnić. Z drugiej strony warto dopytać o to, co zostało ocenione na plus, by wiedzieć, co było naszym zasobem i co wobec tego warto utrzymać lub wzmacniać. Dużo mówimy o przekazywaniu feedbacku, a mniej o jego przyjmowaniu. Cieszę się więc, że padło to pytanie, bo myślę, że nie wykorzystujemy w pełni potencjału, jaki płynie z informacji zwrotnej. Przyjmujemy ją, nie odnosząc się do niej, nie analizując jej, przez co trudniej wyciągnąć wnioski i wprowadzić zmiany.
ICP: A jeśli się udało, czy są rzeczy, które warto jeszcze z perspektywy kandydata dopowiedzieć, ustalić z rekruterem?
Należy omówić dalsze kroki. Potwierdzić warunki zatrudnienia i terminy. Musimy mieć jasność, co do czekających nas formalności, np. do kogo udać się po skierowania na badania lub w jaki sposób otrzymamy takowe skierowanie; w jaki sposób, gdzie i kiedy odbędzie się podpisanie umowy; czy i jakie dokumenty wymagają uzupełnienia itd. Zadbajmy o swój komfort, upewniając się, że wiemy, co robić dalej do momentu rozpoczęcia pracy. Możemy też porozmawiać o etapie onboardingu, czyli wdrożenia – jak będzie przebiegało, w jakiej formie, ile czasu zajmie. To pozwoli nam lepiej przygotować się na pierwsze dni w nowej pracy.
